Uzunömürlülüyə maraq populyar mədəniyyətin bir hissəsinə çevrilib və əlavələr, cihazlar və dəbli texnikalar vasitəsilə “cavanlaşma” vəd edən bütöv bir sənayeni yaradıb. Lakin, tədqiqatlar göstərir ki, ömrü uzatmaq və qocalmanı yavaşlatmaq daha asandır – “The Conversation” qəzetinin məlumatına görə, bahalı məhsullar almaqdansa, davranışı dəyişdirməklə.
Bir insanın iki yaşı var. Biri xronolojidir, bu, yaşadığı illərin sayını əks etdirir. İkincisi isə biolojidir, bu, bədənin faktiki vəziyyətini göstərir: hüceyrələrin nə qədər yaxşı işləməsi, DNT zədələnməsinin dərəcəsi və sistemlərin nə qədər tez köhnəlməsi. Bioloji yaş ən çox xəstəlik riski və ömür uzunluğu ilə əlaqələndirilir. Bu gün onu hətta tüpürcək epigenetik testi ilə də müəyyən etmək olar, amma ən əsası, onu dəyişdirmək olar.
Tədqiqatlar sübut edib ki, müntəzəm fiziki fəaliyyət bioloji yaşı əhəmiyyətli dərəcədə “geriyə çevirir”. Bir təcrübədə qeyri-aktiv insanlar həftədə üç dəfə bir saat idman etməyə başlayıblar, onların bioloji yaşı iki il azalıb. Qarışıq güc və aerobik məşqlər DNT metilləşməsinə təsir göstərir və əsas bədən funksiyalarından məsul olan genlərin bağlanmasını yavaşlatır.
Pəhriz də böyük rol oynayır. Təxminən 2700 qadın üzərində aparılan təhlil göstərib ki, cəmi 6-12 ay ərzində daha sağlam qidalanmaya keçmək qocalmanı orta hesabla 2,4 il yavaşladır. Tərəvəz, meyvə, tam taxıl, balıq və sağlam yağlarla zəngin bir pəhriz iltihabı azaldır, DNT-ni qoruyur və hüceyrələrin daha effektiv şəkildə bərpasına kömək edir.
