Astronomlar Kainatdakı ən nadir hadisələrdən birini – mükəmməl simmetrik Eynşteyn Üzüyü kəşf ediblər. O, Yerdən 590 milyon işıq ili uzaqlıqdakı NGC 6505 qalaktikasını əhatə edir və qravitasiya linza effektidir.
Bu barədə məqalə Astronomy & Astrophysics (A&A) jurnalında dərc olunub.
Qravitasiya linzalanması kosmos zamanın qalaktikalar və qalaktika qrupları kimi nəhəng obyektlərin ətrafında əyildiyi zaman baş verən bir hadisədir. Bunu başa düşmək üçün üzərinə ağır bir topun qoyulduğu uzanmış bir parça təsəvvür edə bilərsiniz. Parça onun ağırlığı altında əyilir və kiçik toplar onun içindən keçərsə, əyri yollarla hərəkət edərlər.
Qravitasiya linzalanması fenomeni elm adamlarına çoxdan məlum olsa da, tapılan halqalar kimi mükəmməl formada halqalar olduqca nadirdir. Bu halda 4,42 milyard işıq ili uzaqlıqdakı uzaq qalaktikadan gələn işıq NGC 6505-in cazibə qüvvəsi ilə əyilib.Məlum olub ki, bu obyektlər elə yerləşiblər ki, onlar mükəmməl obyektiv yaradıblar – son dərəcə nadir təsadüfdür, ehtimalı alimlərin hesablamalarına görə cəmi 0,05% təşkil edir.
Bu halqanın kəşfinin böyük elmi əhəmiyyəti var. Qravitasiya linzaları astronomlara müşahidə üçün əlçatmaz olan uzaq qalaktikaları araşdırmaq imkanı verir. İşığı böyütməklə və təhrif etməklə biz bu uzaq obyektlərin strukturunun incə detallarını görə bilərik, həmçinin Kainatın kütləsinin böyük hissəsini təşkil edən, lakin görünməz olaraq qalan qaranlıq maddənin paylanmasını ölçə bilərik.
