Con Hopkins Universitetinin alimləri atlar, eşşəklər və zebralarda oksigen mübadiləsini və enerji istehsalını gücləndirən nadir genetik kodlaşdırma aşkar ediblər. Araşdırmanın nəticələri “Science” jurnalında dərc olunub.
Atlar inanılmaz dözümlülüyü və böyük miqdarda oksigen istehlak etmə qabiliyyəti ilə tanınır. Hətta elit insan idmançıları belə rəqəmlərə yaxınlaşa bilməzlər. İndiyə qədər bu fenomenin arxasında hansı genetik mexanizmlərin dayandığı bəlli deyildi. Yeni iş göstərdi ki, atların dözümlülüyünün “sirri” KEAP1 genindədir. O, maddələr mübadiləsi və hüceyrələrin oksidləşdirici stressdən qorunması ilə bağlı mühüm prosesləri tənzimləyir.
Alimlər izah etdilər ki, DNT-də çox vaxt stop kodonları adlanan – hüceyrəyə zülal sintezini başa çatdırmaq əmri verən xüsusi “dayanma siqnalları” var. Əksər orqanizmlərdə belə dayanma kodonu çox erkən meydana çıxarsa, zülal sintezi dayanır və öz funksiyasını yerinə yetirmir. Bununla belə, atlarda KEAP1 genindəki stop kodonu sintezi dayandırmır, əksinə ümumi bir amin turşusu, sistein kimi şərh olunur.
Bu mexanizm atlara hüceyrələrin qorunması və maddələr mübadiləsi proseslərinə nəzarət edən tam KEAP1 zülalını istehsal etməyə imkan verir. Bu, onların oksigeni emal etmək və enerjidən səmərəli istifadə etmək qabiliyyətini artırır.
